Bả tường là gì? Quy trình bả tường xây nhà chuẩn nhất

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao bức tường nhà mình sau khi sơn, dù dùng loại sơn đắt tiền nhất, vẫn không thể đạt được độ láng mịn, phẳng phiu như ý? Tại sao bề mặt tường vẫn lộ rõ những gợn sóng, vết lồi lõm li ti dưới ánh sáng? Câu trả lời không nằm ở lớp sơn phủ, mà nằm ở một công đoạn then chốt bị bỏ qua hoặc thi công không đúng kỹ thuật: đó chính là bả tường.

Trong quá trình hoàn thiện một ngôi nhà, bả tường (hay còn gọi là bả matit) là một trong những công đoạn quan trọng nhất, quyết định trực tiếp đến "thẩm mỹ" và độ bền của công trình. Tuy nhiên, không phải gia chủ nào cũng hiểu rõ bả tường là gì và tầm quan trọng của nó. Nhiều người thậm chí còn xem nhẹ, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc về thẩm mỹ và chi phí sửa chữa sau này. 

Bả tường là gì? Lý do then chốt cho lớp sơn hoàn hảo

Bả tường là gì?

Bả tường là một thuật ngữ kỹ thuật trong ngành xây dựng, mô tả quá trình sử dụng một loại vật liệu chuyên dụng gọi là bột bả (hay bột matit) để trét, trám và làm phẳng các bề mặt tường, trần bê tông hoặc vữa trát trước khi tiến hành sơn lót và sơn phủ.

Bản chất của công đoạn này là tạo ra một lớp đệm mỏng, mịn màng, che lấp toàn bộ các khuyết điểm của bề mặt thô (như lỗ chân kim, vết rạn nứt nhỏ, sự lồi lõm của vữa trát). Lớp bả này sau khi khô và được xả nhám sẽ tạo ra một mặt phẳng "hoàn hảo", sẵn sàng để tiếp nhận lớp sơn lót, giúp màng sơn bám dính tốt hơn và lên màu chuẩn xác nhất.

Tầm quan trọng không thể bỏ qua của việc bả tường

Nhiều gia chủ thường đặt câu hỏi: "Liệu có thể bỏ qua công đoạn bả tường để tiết kiệm chi phí không?" Câu trả lời từ các chuyên gia Vinavic là: Bạn có thể, nhưng đó là một sự đánh đổi cực kỳ tốn kém về lâu dài. Bả tường không chỉ là làm đẹp, nó còn mang giá trị kỹ thuật sâu sắc.

• Tối ưu hóa độ thẩm mỹ: Đây là lợi ích dễ thấy nhất. Bề mặt tường sau khi bả sẽ đạt độ phẳng, mịn gần như tuyệt đối. Ánh sáng (tự nhiên hay nhân tạo) chiếu vào sẽ không bị khúc xạ lồi lõm, tạo cảm giác không gian sang trọng, tinh tế.
• Tăng cường độ bám dính cho màng sơn: Bột bả tạo ra một lớp trung gian có độ tương thích cao với cả bề mặt vữa và lớp sơn lót. Điều này giúp hệ thống sơn bám chặt vào tường, ngăn ngừa hiện tượng bong tróc, phồng rộp.
• Tiết kiệm chi phí sơn phủ: Đây là một sự thật mà ít người biết. Bề mặt vữa trát thô có độ xốp cao và không đồng đều, dẫn đến việc "hút" sơn rất mạnh. Nếu sơn trực tiếp, bạn sẽ tốn một lượng sơn lót và sơn phủ nhiều hơn đáng kể (theo ước tính có thể lên đến 25-30%) so với tường đã được bả. Lớp bả tường giúp giảm độ thấm hút của bề mặt, khiến sơn được dàn đều và tốn ít vật tư hơn.
• Dễ dàng vệ sinh và bảo trì: Bề mặt láng mịn giúp việc lau chùi bụi bẩn trở nên dễ dàng hơn, hạn chế nấm mốc phát triển.

Vì vậy, chi phí đầu tư cho việc bả tường nhà ban đầu thực chất là một khoản đầu tư thông minh, tiết kiệm chi phí vận hành và tăng giá trị thẩm mỹ cho ngôi nhà về lâu dài.

Phân loại bột bả tường phổ biến nhất hiện nay

Trên thị trường có rất nhiều loại bột bả, nhưng tựu chung lại, chúng thường được phân loại dựa trên thành phần cấu tạo và khu vực sử dụng. Việc lựa chọn đúng loại bột bả là bước đầu tiên trong quy trình bả tường chuẩn.

Bột bả tường gốc xi măng Mixtech

Đây là loại bột bả phổ biến nhất, thành phần chính bao gồm xi măng, canxi cacbonat (bột đá) và các chất phụ gia polymer. Loại này có ưu điểm là độ bám dính tốt trên bề mặt vữa xi măng, chịu ẩm tốt và giá thành hợp lý. Chúng phù hợp với khí hậu nóng ẩm mưa nhiều như ở Việt Nam.

Bột bả tường Dulux

Bột bả gốc thạch cao (Dulux) thường được sử dụng cho các công trình cao cấp, đặc biệt là thi công trên bề mặt trần thạch cao hoặc vách ngăn nhẹ. Ưu điểm của nó là độ mịn rất cao, trắng sáng, dễ thi công và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, khả năng chịu ẩm của loại này kém hơn soBột bả tường là gì? với gốc xi măng, nên thường chỉ dùng cho nội thất khô ráo.

Phân loại theo khu vực: Bột bả tường nội thất và ngoại thất

Bạn tuyệt đối không thể dùng bột bả nội thất cho khu vực ngoài trời.

• Bột bả tường nội thất: Được thiết kế để sử dụng trong nhà, tập trung vào độ mịn, độ trắng và dễ xả nhám. Khả năng kháng ẩm và kháng kiềm ở mức vừa phải.
• Bột bả tường ngoại thất: Yêu cầu kỹ thuật cao hơn hẳn. Loại bột này phải có khả năng chống thấm nước, kháng kiềm (từ xi măng và nước mưa), chống rạn nứt do biến đổi nhiệt độ và có độ bám dính siêu cao. Chúng thường được bổ sung các loại phụ gia polymer cao cấp.

Quy trình bả tường xây nhà chuẩn kỹ thuật từ chuyên gia Vinavic

Để đạt được bề mặt tường hoàn hảo, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình bả tường là yếu tố sống còn. Tại Vinavic, chúng tôi áp dụng quy trình 6 bước chuẩn mực, được kiểm soát chặt chẽ bởi đội ngũ kỹ sư giám sát.

Bước 1: Chuẩn bị bề mặt tường (Vệ sinh, xử lý ẩm)

Đây là bước quan trọng nhất, quyết định 70% chất lượng của lớp bả. Bề mặt tường thô phải được kiểm tra kỹ lưỡng.

• Vệ sinh: Cạo bỏ toàn bộ vữa thừa, xi măng bám dính, bụi bẩn, dầu mỡ. Nếu là tường cũ, phải cạo sạch lớp sơn cũ bị bong tróc.
• Kiểm tra độ ẩm: Sử dụng máy đo độ ẩm chuyên dụng. Độ ẩm lý tưởng của tường để bả là dưới 16%. Nếu tường quá ẩm (thường do mới trát hoặc bị ngấm), tuyệt đối không được bả. Phải chờ tường khô hoặc xử lý chống thấm triệt để (tham khảo thêm về các giải pháp chống thấm) trước khi thi công.
• Làm ẩm tường: Nếu tường quá khô (độ ẩm dưới 10%), cần phun sương nhẹ làm ẩm bề mặt để bột bả không bị khô quá nhanh (hiện tượng "cháy" bột), làm giảm độ bám dính.

Bước 2: Trộn bột bả tường đúng tỷ lệ

Việc trộn bột tưởng chừng đơn giản nhưng lại yêu cầu sự chính xác. Mỗi nhà sản xuất đều có tỷ lệ nước/bột khuyến cáo trên bao bì (thường là 1 phần nước : 2.5 - 3 phần bột theo khối lượng).

• Cho nước sạch vào thùng trước, sau đó mới cho bột vào từ từ.
• Sử dụng máy khuấy chuyên dụng (không khuấy bằng tay) đánh đều với tốc độ chậm (dưới 500 vòng/phút) cho đến khi hỗn hợp trở nên đồng nhất, dẻo mịn, không vón cục.
• Để hỗn hợp "nghỉ" trong khoảng 5-7 phút cho các hóa chất phụ gia phát huy tác dụng, sau đó khuấy lại một lần nữa trước khi dùng.
• Lưu ý: Chỉ trộn đủ lượng bột bả để thi công trong vòng 1-2 giờ. Bột đã trộn nếu để quá lâu sẽ bị "chết", mất khả năng bám dính và phải bỏ đi.

Bước 3: Thi công bả tường lớp 1 (Bả mồi)

Lớp bả đầu tiên này có tác dụng trám trét các vết lõm sâu và tạo mặt phẳng sơ bộ. Người thợ sẽ dùng bay hoặc dao bả chuyên dụng, lấy một lượng vừa đủ matit và bả một lớp mỏng lên tường. Kỹ thuật bả tường chuẩn là miết dao bả theo góc nghiêng vừa phải, dứt khoát để tạo độ phẳng.

Độ dày lý tưởng: Lớp 1 không nên dày quá 2mm. Nếu tường có vết nứt hoặc lỗ thủng lớn, phải dùng vữa chuyên dụng trám trước khi bả.

Sau khi bả xong lớp 1, phải chờ cho lớp này khô hoàn toàn. Thời gian khô phụ thuộc vào độ ẩm không khí và nhiệt độ môi trường, thường mất từ 2-4 giờ.

Bước 4: Thi công bả tường lớp 2 (Bả hoàn thiện)

Sau khi lớp 1 đã khô, người thợ sẽ tiến hành bả lớp 2. Lớp này có tác dụng che lấp các vệt bay của lớp 1 và hoàn thiện độ phẳng mịn cho bề mặt.

Kỹ thuật: Lớp 2 thường được bả mỏng hơn lớp 1 (khoảng 1mm). Thao tác bả cần nhanh và chính xác hơn, thường là bả chồng lên vệt dao bả của lớp 1 theo hướng vuông góc để triệt tiêu các gờ mí nối.

Tổng độ dày: Tổng độ dày của cả 2 lớp bả không nên vượt quá 3mm. Nếu bả quá dày, lớp bả sẽ dễ bị co ngót, rạn nứt chân chim và dễ bong tróc.

Bước 5: Xả nhám và làm phẳng bề mặt

Đây là công đoạn tạo ra "sản phẩm cuối cùng". Sau khi lớp bả thứ 2 khô hoàn toàn (thường là sau 24-48 giờ), người thợ sẽ sử dụng giấy nhám (thường là loại P150 đến P240) để xả nhám bề mặt.

Công đoạn này đòi hỏi tay nghề cao để xả đều tay, làm phẳng các gờ, vệt bay mà không làm mòn lõm vào lớp bả. Kỹ thuật hiện đại thường dùng máy xả nhám có kèm máy hút bụi để giảm thiểu ô nhiễm và đảm bảo sức khỏe cho thợ.

Bước 6: Vệ sinh và kiểm tra nghiệm thu

Sau khi xả nhám, toàn bộ bề mặt tường sẽ bám đầy bụi mịn. Cần dùng chổi mềm, khăn ẩm hoặc máy hút bụi để làm sạch hoàn toàn lớp bụi này. Bụi bả còn sót lại sẽ làm giảm nghiêm trọng độ bám dính của lớp sơn lót.

Nghiệm thu: Dùng đèn pin hoặc đèn chiếu chuyên dụng rọi sát bề mặt tường để kiểm tra độ phẳng. Một bức tường được bả chuẩn sẽ không lộ vết nối, không có gờ, không lồi lõm dưới ánh đèn.

Những câu hỏi thường gặp (FAQs) về kỹ thuật bả tường

Dưới đây là tổng hợp các thắc mắc phổ biến nhất mà các gia chủ thường hỏi Vinavic trong quá trình tư vấn thiết kế và thi công nhà trọn gói.

Bả tường bao lâu thì khô?

Thời gian khô phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện thời tiết (nhiệt độ, độ ẩm) và độ dày lớp bả. Trung bình:

• Khô bề mặt (để bả lớp 2): 2-4 giờ.
• Khô hoàn toàn (để xả nhám): 24-48 giờ.
• Khô để sơn: Sau khi xả nhám và vệ sinh, nên để tường "thở" thêm 24 giờ nữa trước khi bắt đầu lăn sơn lót.

Không bả tường mà sơn trực tiếp có được không?

Có thể, nhưng không nên. Việc này gọi là "sơn lót trực tiếp lên vữa". Bạn sẽ phải chấp nhận:

• Bề mặt tường sẽ không phẳng mịn, lộ rõ vết trát, lỗ mọt li ti.
• Tốn rất nhiều sơn lót và sơn phủ (như đã phân tích ở trên).
• Màu sơn có thể không đều và không đẹp.
• Độ bền màng sơn kém hơn.

Chi phí bả tường nhà mới nhất là bao nhiêu?

Chi phí bả tường (hay chi phí sơn bả) thường được tính theo m² và phụ thuộc vào nhiều yếu tố: thương hiệu bột bả, độ phức tạp của bề mặt tường, và tay nghề của đơn vị thi công. Đơn giá thường dao động từ 30.000 VNĐ đến 60.000 VNĐ/m² (bao gồm cả vật tư và nhân công).

Tuy nhiên, để có báo giá chính xác, các đơn vị chuyên nghiệp như Vinavic cần phải khảo sát hiện trạng công trình. Hãy cẩn thận với những báo giá quá rẻ, vì rất có thể họ sẽ cắt xén vật tư hoặc bỏ qua các công đoạn kỹ thuật quan trọng.

Việc tự thi công bả tường đòi hỏi rất nhiều kỹ thuật và kinh nghiệm. Thay vì mạo hiểm với công trình tâm huyết của mình, hãy để các chuyên gia giúp bạn. Tại Vinavic, chúng tôi không chỉ cung cấp dịch vụ thiết kế kiến trúc, nội thất mà còn sở hữu đội ngũ thi công sơn bả chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản và tuân thủ quy trình giám sát nghiêm ngặt.

Chúng tôi cam kết sử dụng vật tư chính hãng, thi công đúng kỹ thuật, và mang đến cho bạn một bề mặt tường láng mịn, hoàn hảo, làm nền tảng cho một không gian sống đẳng cấp.

Bạn đang có kế hoạch xây nhà hoặc cần tư vấn về các giải pháp hoàn thiện? Đừng ngần ngại liên hệ với Vinavic ngay hôm nay để nhận được sự tư vấn miễn phí từ các kiến trúc sư và kỹ sư hàng đầu của chúng tôi!