Hỏi thép sàn 1 lớp nằm trên hay dưới thép dầm mới đúng kỹ thuật ?

Trong thi công xây dựng, vấn đề thép sàn 1 lớp nằm trên hay dưới thép dầm là câu hỏi thường gặp của chủ đầu tư, kỹ sư và thợ xây. Việc đặt thép sàn đúng vị trí không chỉ đảm bảo độ bền, khả năng chịu lực mà còn tránh các sự cố nứt, võng sàn sau khi công trình hoàn thiện. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, số liệu thực tế, lời khuyên từ chuyên gia và giải pháp thi công chuẩn, giúp bạn hiểu rõ và áp dụng ngay trên công trình của mình.

Tại sao vị trí thép sàn lại quan trọng?

Vị trí của thép sàn 1 lớp so với thép dầm quyết định khả năng chịu lực, truyền tải trọng và tuổi thọ của sàn bê tông. Theo TCVN 5574:2018, bê tông là vật liệu chịu nén tốt nhưng chịu kéo kém. Do đó, thép sàn chịu lực kéo chính, cần được đặt đúng vị trí để tối ưu hóa hiệu quả kết cấu.

• Nếu đặt quá thấp: thép sàn không chịu được lực kéo tốt → sàn dễ nứt, võng.
• Nếu đặt quá cao: bê tông phủ không đủ → thép dễ bị ăn mòn, giảm tuổi thọ.
• Đặt đúng: sàn chịu lực đồng đều, kết cấu vững chắc, an toàn lâu dài.

Thép sàn 1 lớp nên nằm trên hay dưới thép dầm?

Đây là câu hỏi được nhiều nhà thầu, kỹ sư và chủ đầu tư quan tâm. Theo các chuyên gia: thép sàn 1 lớp thường được đặt trên thép dầm trong hầu hết các trường hợp sàn một lớp, đặc biệt với dầm sàn thông dụng.

Quy định kỹ thuật

Theo tiêu chuẩn TCVN 5574:2018 và ACI 318:

• Thép sàn chịu lực kéo chính đặt ở phía dưới bê tông sàn, trên dầm (tức gần mặt dưới sàn) khi dầm chịu uốn.
• Khoảng cách từ mặt bê tông sàn tới thép sàn (còn gọi là độ phủ bê tông) tối thiểu: 25–40mm đối với thép thường, 20–25mm đối với thép mạ chống ăn mòn.
• Thép đai dầm (stirrup) nên được đặt bao quanh thép dầm, thép sàn đi qua khe hở theo bản vẽ.

Lý do đặt trên dầm

Thép sàn đặt trên dầm giúp:

1. Truyền lực trực tiếp từ sàn xuống dầm, tăng hiệu quả chịu uốn.
2. Giảm hiện tượng sàn bị võng tại vị trí gần dầm.
3. Đảm bảo lớp bê tông phủ đầy đủ, chống ăn mòn thép.

Thực trạng thi công trên công trình thi công thép sàn 

Nhiều công trình hiện nay gặp tình trạng thép sàn đặt sai vị trí do:

• Thợ chưa nắm rõ tiêu chuẩn kỹ thuật.
• Bản vẽ thi công không rõ ràng, hoặc thiếu hướng dẫn.
• Thi công vội vàng, không đo đạc chính xác.

Hậu quả là sàn nứt, thép bị lộ, giảm tuổi thọ công trình. Vinavic đã khảo sát 50 công trình nhà dân và biệt thự, kết quả cho thấy 15% công trình sàn 1 lớp có thép đặt sai so với thiết kế.

Số liệu kỹ thuật và hướng dẫn thi công thép sàn 

Chiều cao phủ bê tông và đường kính thép

Khoảng cách thép sàn

• Theo TCVN 5574:2018, thép sàn đặt theo mật độ tối thiểu 150–200mm một hướng, tùy tải trọng sàn.
• Đặt trên dầm để lực kéo từ sàn truyền xuống dầm hiệu quả.

Lưu ý khi thi công

• Đặt ghim đỡ thép sàn để đảm bảo khoảng cách với bê tông đáy.
• Buộc chắc thép sàn bằng dây thép mềm, không để dịch chuyển khi đổ bê tông.
• Kiểm tra vị trí thép sàn trên bản vẽ trước khi đổ bê tông.
• Đảm bảo lớp bê tông phủ đồng đều, không bị rỗ khí.

Các lỗi phổ biến và cách khắc phục khi thi công thép sàn 1 lớp

Thép sàn nằm dưới dầm

Lỗi này xảy ra khi thợ đặt thép không theo bản vẽ. Hậu quả:

• Sàn bị võng tại vị trí dầm.
• Thép không chịu lực kéo đúng → nứt sàn.
• Khắc phục: nâng thép sàn bằng ghim đỡ, buộc lại chắc chắn.

Khoảng cách phủ bê tông không đủ

Thường gặp khi đổ bê tông nhanh hoặc không dùng ghim đỡ. Hậu quả:

• Thép tiếp xúc môi trường → ăn mòn.
• Giảm tuổi thọ kết cấu.
• Giải pháp: tăng lớp bảo vệ, sử dụng bê tông mác cao, kiểm tra kỹ trước khi đổ.

Khi nào cần thép sàn 2 lớp

Đối với sàn lớn, chịu tải trọng nặng, hoặc sàn phức tạp:

• Thép lớp dưới chịu lực kéo chính.
• Thép lớp trên chịu lực nén hoặc uốn ngược.
• Giúp phân bố lực đều, giảm nứt sàn.

Như vậy, sàn 1 lớp phù hợp với nhà dân, biệt thự, sàn mỏng 100–150mm. Sàn 2 lớp áp dụng cho tầng hầm, sàn công nghiệp, sàn có dầm chìm lớn.

"Đặt thép sàn đúng vị trí là yếu tố quan trọng nhất để sàn bê tông chịu lực bền vững. Với sàn 1 lớp, luôn đặt thép trên dầm, dùng ghim đỡ để cố định. Kiểm tra kỹ trước khi đổ bê tông sẽ giảm 80% nguy cơ nứt và võng sàn."

Vinavic cung cấp dịch vụ tư vấn thi công sàn, kiểm tra bản vẽ, đảm bảo vị trí thép chính xác và tối ưu kết cấu.

Như vậy, thép sàn 1 lớp nên đặt trên thép dầm để tối ưu khả năng chịu lực, giảm rủi ro nứt sàn và đảm bảo tuổi thọ công trình. Khi thi công, cần chú ý khoảng cách phủ bê tông, buộc thép chắc chắn và kiểm tra bản vẽ kỹ lưỡng.

Nếu bạn đang tìm đơn vị thi công nhà trọn gói uy tín, Vinavic sẵn sàng tư vấn và cung cấp giải pháp chuẩn kỹ thuật, tối ưu chi phí và thời gian thi công. Liên hệ Vinavic ngay để được tư vấn miễn phí.

Tham khảo thêm các bài viết liên quan:

• Hướng dẫn thi công dầm bê tông chuẩn kỹ thuật
• Sàn vượt nhịp là gì? Các loại sàn vượt nhịp lớn không dầm hiện nay