Quy trình lấp đất hố móng và định mức tiêu chuẩn nghiệm thu

Trong bài viết này, Vinavic sẽ cung cấp đầy đủ quy trình, tiêu chuẩn, định mức, cũng như những lưu ý thực tế khi lấp đất hố móng, phù hợp với quy định hiện hành và thực tiễn thi công tại Việt Nam năm 2025.

Các loại móng nhà được sử dụng phổ biến hiện nay

Cấu tạo kết cấu móng băng nhà 2 tầng kèm bản vẽ chi tiết

Nguyên tắc bố trí thép tăng cường trong dầm móng chuẩn kỹ thuật

Hướng dẫn cách bố trí thép móng băng đúng kỹ thuật từ A-Z

Hướng dẫn cách lấy góc vuông móng nhà đơn giản nhất

Khái niệm lấp đất hố móng là gì?

Lấp đất hố móng là công tác sử dụng vật liệu đất, cát hoặc vật liệu đắp phù hợp để san lấp, đắp bù vào phần không gian trống còn lại sau khi thi công kết cấu móng và các hạng mục ngầm, nhằm phục hồi lại cao độ thiết kế nền đất tự nhiên hoặc cao độ sàn tầng trệt.

Quá trình lấp đất được thực hiện theo từng lớp mỏng, đảm bảo độ chặt tiêu chuẩn, nhằm ổn định nền móng, truyền tải trọng đều xuống nền đất tự nhiên, đồng thời tạo mặt bằng thi công cho các giai đoạn tiếp theo.

Quy Trình Kỹ Thuật Lấp Đất Hố Móng

Bước 1: Chuẩn Bị Mặt Bằng

• Làm sạch hố móng: loại bỏ bùn, nước đọng, rác thải.

• Kiểm tra cốt cao độ đáy móng.

• Vận chuyển và tập kết vật liệu đúng chủng loại và vị trí.

Bước 2: Kiểm Tra Điều Kiện Trước Khi Lấp

• Hoàn thành chống thấm tường móng, đài móng, dầm móng (nếu có).

• Lắp đặt hoàn chỉnh hệ thống thoát nước, ống ngầm kỹ thuật.

• Kiểm tra nghiệm thu phần móng và các kết cấu liên quan theo quy định.

Bước 3: Lấp Đất Từng Lớp

• Lấp từng lớp đất mỏng, chiều dày phổ biến từ 20–30cm/lớp (tùy loại đất và yêu cầu).

• Mỗi lớp đất được tưới ẩm và đầm chặt bằng đầm thủ công hoặc máy (đầm cóc, đầm bàn, đầm rung…).

• Kiểm tra độ chặt từng lớp (hệ số K ≥ 0,95 đối với nền móng nhà dân dụng theo TCVN).

Bước 4: Kiểm Tra Và Chuyển Giai Đoạn

• Sau khi lấp đầy đến cao trình thiết kế, tiến hành kiểm tra toàn bộ hiện trường.

• Nghiệm thu từng phần và tổng thể.

• Đảm bảo nền ổn định trước khi tiếp tục thi công tầng trệt.

Các Yêu Cầu Về Vật Liệu Và Thiết Bị Khi Lấp Đất Hố Móng

Vật Liệu Lấp Đất

• Đất dùng để lấp phải là đất không lẫn rác, hữu cơ, bùn, hoặc đá quá cỡ.

• Đất lý tưởng: đất sét pha, đất thịt, cát mịn sạch, độ ẩm phù hợp với tiêu chuẩn.

• Không dùng đất bùn, đất than bùn, rác thải, đất lẫn tạp chất hữu cơ.

Thiết Bị Thi Công

• Đầm cóc, đầm bàn (cho khu vực nhỏ).

• Đầm rung, đầm lăn (cho khu vực rộng lớn).

• Xe chở đất (xe ben), máy xúc, máy ủi để vận chuyển và san gạt.

• Thiết bị đo độ chặt nền (Proctor, densimeter…).

Lấp Đất Hố Móng Từng Lớp Theo Tiêu Chuẩn Nào?

Việc lấp đất hố móng từng lớp phải tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng hiện hành của Việt Nam. Cụ thể:

Các tiêu chuẩn áp dụng:

• TCVN 4447:2012 – Công tác đất – Thi công và nghiệm thu.

• TCVN 8735:2012 – Xác định độ chặt nền, móng, vật liệu đắp bằng phóng xạ.

• TCVN 5747:1993 – Quy phạm thi công và nghiệm thu nền đắp.

• TCVN 2683:2012 – Quy phạm thí nghiệm đầm chặt đất tại hiện trường.

Quy định thi công:

• Đất được thi công từng lớp mỏng ≤ 30cm, tùy loại đầm.

• Độ chặt yêu cầu (hệ số K) phổ biến:

  • K ≥ 0.95 cho đất nền công trình dân dụng.

  • K ≥ 0.98 cho khu vực đặt máy móc, kết cấu nặng.

Cách Nghiệm Thu Lấp Đất Hố Móng Đúng Quy Định

Nghiệm thu lấp đất hố móng phải thực hiện theo các bước sau:

Hồ sơ cần chuẩn bị:

• Biên bản nghiệm thu móng và các kết cấu ngầm (chống thấm, điện nước ngầm...).

• Nhật ký thi công các lớp lấp đất.

• Biên bản thí nghiệm độ chặt (K), độ ẩm, độ sệt (nếu cần).

• Hồ sơ vật liệu sử dụng.

Các bước nghiệm thu:

1. Nghiệm thu vật liệu: xác nhận chủng loại, nguồn gốc đất đắp.

2. Nghiệm thu thi công từng lớp: kiểm tra cao độ, độ dày, độ ẩm và độ chặt.

3. Thí nghiệm hiện trường:

   • Dùng phương pháp Proctor hoặc dùng densimeter.

   • Lấy mẫu ở các vị trí đại diện.

4. Lập biên bản nghiệm thu từng đợt và toàn bộ.

==> Kết quả nghiệm thu phải đạt hệ số đầm chặt theo yêu cầu thiết kế và tiêu chuẩn.

Định Mức Lấp Đất Hố Móng: Nhân Công – Máy – Vật Tư

Dưới đây là định mức tham khảo theo Thông tư 12/2021/TT-BXD và bộ định mức mới nhất năm 2025:

Lưu ý: Định mức sẽ điều chỉnh theo địa chất từng vùng, chiều sâu hố móng, điều kiện thi công và loại công trình (dân dụng, công nghiệp, giao thông...).

Lưu Ý Khi Thi Công Lấp Đất Hố Móng Thực Tế

• Không lấp đất khi còn nước đọng trong hố móng.

• Kiểm tra chống thấm kỹ trước khi lấp: đặc biệt tại tường móng, ống kỹ thuật.

• Lấp đất quanh móng đều hai bên để tránh xô lệch, nứt kết cấu móng.

• Không sử dụng đất bùn, đất tơi xốp hoặc đất lẫn hữu cơ.

• Đo kiểm độ chặt định kỳ, tránh đắp dồn lớp dày sẽ không đạt yêu cầu.

• Bảo vệ nền sau khi lấp: tránh xe tải, thi công nặng trong thời gian nền chưa ổn định hoàn toàn.

• Bố trí hệ thống thoát nước tạm trong giai đoạn chờ thi công tầng trên.

Lấp đất hố móng là công đoạn không thể xem nhẹ trong mọi công trình thi công nhà ở. Việc thi công đúng kỹ thuật, đảm bảo tiêu chuẩn độ chặt, nghiệm thu chặt chẽ và sử dụng đúng vật liệu sẽ giúp công trình vững chắc lâu dài, giảm thiểu rủi ro lún nứt.

Nếu bạn là nhà thầu, kỹ sư hoặc chủ đầu tư – đừng bỏ qua những tiêu chuẩn và quy định trên để đảm bảo tiến độ, chất lượng và an toàn cho toàn bộ công trình.