Xây nhà xong mới xin giấy phép xây dựng có được không?

Hiện nay có nhiều trường hợp xây nhà xong mới biết công trình buộc phải xin cấp phép xây dựng. Vậy xây nhà xong mới xin giấy phép xây dựng có được không, có bị tính là vi phạm pháp luật không?... tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây. 

Xây nhà xong mới xin giấy phép xây dựng có được không? 

Theo Khoản 30 điều 1 Luật xây dựng năm 2020 quy định về trường hợp này cụ thể như sau:

Các công trình xây dựng phải có giấy cấp phép xây dựng được cấp bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Do đó, trước khi xây nhà cần phải tiến hành làm giấy phép xây dựng trước khi thi công. Hiện nay có 4 loại giấy phép xây dựng sau: 

• Giấy phép xây dựng mới
• Giấy phép liên quan đến di dời công trình
• Giấy phép về việc cải tạo, sửa chữa
• Giấy phép xây dựng còn hiệu lực

 Bởi vậy, xây nhà xong mới xin giấy phép xây dựng là hoàn toàn không được, đây được cho là hành vi không đúng với pháp luật trừ trường hợp nằm trong diện được miễn cấp giấy phép xây dựng. 

Chế tài xử phạt xây nhà xong mới xin giấy phép xây dựng 

Dựa trên Khoản 3 Điều 4 Nghị định Chính Phủ, mức phạt đối với cá nhân sai phạm khi xây nhà xong mới xin giấy phép xây dựng được quy định như sau: 

Trong trường hợp cá nhân xây nhà nhưng không có phép xây dựng thì mức phạt cụ thể như sau:

• Nhà ở riêng lẻ: Phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng.
• Nhà ở riêng lẻ trong khu di tích lịch sử - văn hóa, khu bảo tồn hoặc công trình xây dựng khác: Phạt tiền từ 40 - 50 triệu đồng.
• Công trình phải lập báo cáo kỹ thuật - kinh tế đầu tư xây dựng hoặc lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng: Phạt tiền từ 60 - 70 triệu đồng.

Những trường hợp bắt buộc phải xin cấp phép xây dựng

Giấy phép xây dựng là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để thực hiện xây dựng, cải tạo, sửa chữa hoặc di dời công trình.

Theo Luật xây dựng sửa đổi năm 2020, khi khởi công xây dựng công trình thì bắt buộc cần phải xin cấp giấy phép xây dựng, ngoại trừ các trường hợp sau được miễn, bao gồm:

• Các công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công của người đứng đầu cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, Thủ tướng Chính phủ, Văn phòng chủ tịch nước...
• Công trình đang trong quá trình cải tạo mặt trong hoặc công trình đang cải tạo mặt ngoài nhưng không tiếp giáp với khu vực đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc.

• Công trình xây dựng theo tuyến ngoài của đô thị có quy hoạch mang tính chất kỹ thuật, chuyên ngành hoặc phù hợp với quy hoạch xây dựng; công trình nằm trên địa bàn hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên.
• Các công trình nhà ở riêng lẻ có quy mô không quá 7 tầng trực thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị.
• Nhà ở riêng lẻ ở nông thôn. loại công trình nhà ở cấp IV có quy mô không quá 7 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị.

Lưu ý: Đối với những trường hợp được miễn giấy phép xây dựng thì chủ đầu tư cần phải thông báo cụ thể thời điểm khởi công xây dựng đi kèm với hồ sơ thiết kế xây dựng đến cơ quan quản lý xây dựng tại địa phương để lưu hồ sơ và theo dõi.

Hồ sơ, thủ tục xin cấp giấy phép xây dựng nhà ở

Hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở

Thứ nhất: Đơn đề nghị xin giấy phép xây dựng nhà ở.

Thứ hai: Bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và nhà ở gắn liền với đất.

Thứ ba: Bản sao 02 bộ bản vẽ thiết kế kỹ thuật hoặc thiết kế bản vẽ thi công đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, mỗi bộ gồm:

1. Bản vẽ mặt bằng công trình trên lô đất tỷ lệ 1/50 – 1/500 kèm theo sơ đồ vị trí công trình
2. Bản vẽ mặt bằng các tầng, các mặt đứng và mặt cắt chính của công trình tỷ lệ 1/50 – 1/200
3. Bản vẽ mặt phẳng móng tỷ lệ 1/50 – 1/200 và mặt cắt móng tỷ lệ 1/50 kèm theo sơ đồ đấu nối hệ thống thoát nước mưa, xử lý nước thải, cấp nước, cấp điện thông tin tỷ lệ 1/50 – 1/200

Thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở

Bước 1: Nộp hồ sơ

Chủ đầu tư sau khi chuẩn bị các giấy tờ trong bộ hồ sơ đề nghị xin cấp giấy phép xây dựng theo quy định xây dựng nhà ở cho cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng

Bước 2: Tiếp nhận, kiểm tra, đánh giá hồ sơ

Sau khi tiếp nhận hồ sơ của chủ đầu tư, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra hồ sơ. Nếu hợp lệ thì cơ quan có thẩm quyền ghi giấy biên nhận hồ sơ hợp lệ. Trường hợp hồ sơ có sai sót hoặc thiếu thì sẽ hướng dẫn chủ đầu tư hoàn thành hồ sơ theo đúng quy định.

Bước 3: Thẩm định hồ sơ, kiểm tra thực địa, lấy ý kiến các cơ quan quản lý có liên quan theo quy định của pháp luật.

Đối với các hồ sơ xin giấy phép hợp lệ

• Trong vòng 07 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ cơ quan có thẩm quyền phải thực hiện việc thẩm định hồ sơ, kiểm tra thực địa để xác thực tính chính xác của các giấy tờ mà chủ đầu tư đã nộp phía trên.
• Sau khi, thẩm định và kiểm tra cơ quan có thẩm quyền gửi văn bản lấy ý kiến của các cơ quan quản lý nhà nước về những lĩnh vực liên quan đến công trình xây dựng theo quy định của pháp luật. 

Đối với các hồ sơ xin giấy phép không hợp lệ

• Trong thời gian 06 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ xin giấy phép xây dựng thì cơ quan có thẩm quyền thông báo lại cho chủ đầu tư bằng văn bản và hướng dẫn chủ đầu tư tiếp tục hoàn thiện hồ sơ.
• Trong trường hợp việc bổ sung hồ sơ vẫn không đáp ứng được các nội dung theo thông báo thì cơ quan có thẩm quyền thông báo đến chủ đầu tư lý do không cấp giấy phép xây dựng nhà ở trong thời hạn 03 ngày làm việc.

Bước 4: Cấp giấy phép xây dựng nhà ở

Khi hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở được thẩm định hoàn thành thì trong 15 ngày làm việc, thì chủ đầu tư sẽ nhận được giấy cấp phép xây dựng nhà ở. 

Xem thêm: Quy định xây dựng nhà ở đô thị năm 2024 có gì thay đổi